Cải tạo biệt thự trong Khu di tích Lầu Bảo Đại: Chỉ thực hiện khi đủ hồ sơ
Ngày 16-5, ông Lê Đức Vinh – Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa chủ trì cuộc họp nghe các sở, ngành và chủ đầu tư báo cáo phương án cải tạo, sửa chữa 5 biệt thự trong Khu di tích Lầu Bảo Đại (TP. Nha Trang).
Cải tạo thành biệt thự nghỉ dưỡng
Theo thuyết minh của Công ty Cổ phần Đầu tư Khánh Hà, 5 biệt thự trong Khu di tích Lầu Bảo Đại được xây dựng từ năm 1923. Các biệt thự cao 2 tầng, trong đó, biệt thự 1 có diện tích 3.227m2, biệt thự 2: 5.151,7m2, biệt thự 3: 1.421m2, biệt thự 4: 1.203m2, biệt thự 5: 1.121m2. Hiện nay, các biệt thự này đã xuống cấp, do vậy cần cải tạo cả 5 biệt thự để tạo ra khu nghỉ dưỡng cao cấp, kết hợp với văn hóa nghệ thuật dân tộc, nhằm phát triển du lịch biển, đảo Nha Trang.

Công ty TNHH Tư vấn thiết kế Kiến trúc đẹp (đơn vị tư vấn thiết kế của dự án) cho biết, các biệt thự khi được cải tạo vẫn giữ nguyên hình thức kiến trúc bên ngoài để phù hợp với kiến trúc cảnh quan chung của toàn dự án Khu nghỉ dưỡng cao cấp Bảo Đại. Riêng biệt thự số 1 ở phía bắc có vị trí đẹp, vươn ra biển, được đề xuất thiết kế thành nhà hàng sang trọng theo phong cách hoàng gia. Cảnh quan xung quanh mỗi biệt thự cũng được thiết kế mở rộng, khôi phục và giữ nguyên giá trị lịch sử.
Phương án cải tạo của đơn vị thiết kế đưa ra cũng cho thấy tất cả đều được cải tạo thành biệt thự nghỉ dưỡng cho thuê. Đáng chú ý, sân thượng biệt thự 1 còn được bố trí thành câu lạc bộ có sức chứa khoảng 60 chỗ, gồm quầy bar, khu bàn công cộng; lầu 1 các biệt thự được bố trí các phòng ngủ VIP, có diện tích từ 40 đến 60m2.
Không còn hồ sơ gốc
Được biết, Sở Xây dựng đã chủ trì cùng các sở, ban, ngành và các kiến trúc sư trên địa bàn tỉnh tiến hành kiểm tra, khảo sát thực tế tại 5 biệt thự trong Khu di tích Lầu Bảo Đại. Thực tế, 5 biệt thự trên đã được tu bổ, sửa chữa, cải tạo nhiều lần. Bên ngoài vẫn giữ được đường nét kiến trúc nhưng bên trong đã thực hiện cải tạo, thậm chí xây dựng thêm một số cấu tạo chịu lực, tường ngăn. Trong khuôn viên còn xây dựng các công trình khác không phù hợp với cảnh quan. Các sở, ngành đề nghị chỉ nên sửa chữa, cải tạo chứ không nên dùng từ “trùng tu”, vì công trình không có hồ sơ gốc, không có cơ sở để trùng tu nguyên bản.

Đoàn kiểm tra cũng thống nhất cần giữ lại kiến trúc bên ngoài và cho phép thay đổi, sửa chữa, nâng cấp không gian bên trong. Một số chi tiết kiến trúc cải tạo trước đây chưa phù hợp hoặc lai tạo cần tháo dỡ nhưng phải đảm báo kết cấu chịu lực chính. Trong số 5 biệt thự thì biệt thự số 1 (biệt thự Nghinh Phong) và biệt thự số 2 (biệt thự Vọng Nguyệt) có hình thức và giá trị về mặt kiến trúc hơn 3 biệt thự còn lại. Vì vậy, nên chọn 1 trong 2 biệt thự nêu trên để sử dụng trưng bày hiện vật cho khách tham quan.
Ông Lê Văn Dẽ – Giám đốc Sở Xây dựng cho biết: “Sở Xây dựng đề nghị Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) cung cấp hồ sơ về 5 biệt thự này từ sau giải phóng, nhưng họ không lưu giữ, không cung cấp được. Qua nhiều thời kỳ, nhiều cơ quan quản lý nên lý lịch di tích, bản vẽ hiện trạng các công trình, khu vực bảo vệ di tích không còn. Việc cải tạo các biệt thự nêu trên thuộc đối tượng của Luật Di sản nên Sở Xây dựng đã kiến nghị UBND tỉnh tiếp tục giao Sở VH-TT-DL thu thập hình ảnh, thông tin công trình để hướng dẫn cho nhà đầu tư triển khai thực hiện theo quy định tại Luật Di sản và các quy định có liên quan”.
Hoàn thiện hồ sơ theo Luật Di sản
Tại cuộc họp, ông Lê Văn Hoa – Phó Giám đốc Sở VH-TT-DL cho biết, không có hồ sơ quản lý 5 biệt thự này từ sau giải phóng nên không thể cung cấp cho các cơ quan liên quan. Năm 1995, UBND tỉnh đã có quyết định công nhận khu vực Lầu Bảo Đại là di tích lịch sử – văn hóa và danh lam thắng cảnh cấp tỉnh. Tuy nhiên, thời điểm đó chỉ công nhận chứ không lập hồ sơ. Đến năm 2001, sở đã lập hồ sơ để công nhận là di tích cấp quốc gia nhưng khi đó tỉnh chưa trình hồ sơ lên Bộ VH-TT-DL.
Khu nghỉ dưỡng cao cấp Bảo Đại do Công ty Cổ phần Đầu tư Khánh Hà làm chủ đầu tư, được UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 vào năm 2013. Theo quy hoạch, tổng diện tích đất trong dự án là 89.227m2, trong đó có 5 căn biệt thự cải tạo và 36 căn biệt thự xây mới, chiều cao tối đa là 5 tầng. Ngày 4-9-2014, UBND tỉnh có thông báo kết luận cuộc họp, cho phép Công ty Cổ phần Đầu tư Khánh Hà trùng tu 5 biệt thự hiện hữu thuộc dự án Khu nghỉ dưỡng cao cấp Bảo Đại.
Theo lãnh đạo UBND TP. Nha Trang, việc cải tạo 5 biệt thự nêu trên là cần thiết, nhằm phát huy toàn bộ giá trị của khu vực. Tuy nhiên, thiết kế của Công ty TNHH Tư vấn Kiến trúc đẹp không thể hiện được việc phục hồi di tích, không giữ được yếu tố nguyên gốc của di tích. Trong khi đó, lãnh đạo Sở VH-TT-DL đề nghị chủ đầu tư cần căn cứ vào những giá trị và hiện trạng của di tích để bảo tồn và giữ nguyên hiện trạng màu sắc, kiến trúc, không gian bên ngoài và kết cấu bên trong của 5 biệt thự; chỉ sửa chữa những chỗ hư hỏng, sơn lại màu sắc như cũ để phục vụ cộng đồng, khách tham quan nhằm phát huy giá trị của di tích theo Luật Di sản.
Ông Nguyễn Triều Dương – Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Khánh Hà cho biết, đối với 5 biệt thự trong Khu di tích Lầu Bảo Đại, đến nay, chủ đầu tư vẫn chưa sửa chữa, cải tạo gì. Hiện tại, công ty đang san ủi, cải tạo mặt bằng một số khu vực dưới chân núi để mở đường và xây dựng hạ tầng. “Chúng tôi sẽ tiếp thu các ý kiến đóng góp của các sở, ngành và các kiến trúc sư để hoàn thiện phương án cải tạo. Tôi mong UBND tỉnh nhanh chóng có quyết định về cải tạo 5 biệt thự để chủ đầu tư sớm triển khai dự án”, ông Dương cho hay.
Sau khi nghe các ý kiến, ông Lê Đức Vinh chỉ đạo: Căn cứ vào các quy định, Sở VH-TT-DL khẩn trương rà soát, củng cố, hoàn thiện hồ sơ liên quan đến di tích Lầu Bảo Đại theo Luật Di sản; Sở Xây dựng tiếp tục rà soát lại quy hoạch để đảm bảo phù hợp với quyết định công nhận di tích Lầu Bảo Đại. Việc xem xét có cải tạo, sửa chữa hay không sẽ được lãnh đạo UBND tỉnh quyết định khi có đầy đủ các hồ sơ của hai sở.
VĂN KỲ
